Een paar maanden gelezen las ik het boek Volcanic Wines van John Szabo. Wat een eyeopener bleek dat te zijn! Toen Szabo zich afvroeg wat zijn favoriete wijn was, kwam hij er al snel achter dat hij niet één favoriete wijn had maar meerdere. En wat bleek? Ze werden allemaal verbouwd op vulkanische grond! Hoe meer ik erover las, hoe meer het voor mijzelf duidelijk werd dat ik ook enorm fan ben van vulkanische wijnen. Maar wat maakt deze wijnen nu zo bijzonder? En smaken ze echt anders dan wijnen van ‘gewone’ grond? Ik leg het je graag uit in deze blog!
Wat zijn vulkanische wijnen?
De naam zegt het al: vulkanische wijnen zijn wijnen die verbouwd worden op een vulkanische bodem. Maar let op! Dit hoeft volgens Szabo niet per se een actieve vulkaan te zijn. Wijnen krijgen hun smaak namelijk (mede) uit de samenstelling van de bodem en wanneer er iets van vulkanisch materiaal in de bodem zit, kan dit al mooie smaken opleveren.
We hebben het dus niet alleen over bijvoorbeeld de Etna of de Vesuvius, maar ook over bijvoorbeeld delen van Chili, de VS, Santorini, Duitsland en de Canarische Eilanden. Zolang er maar ooit een vulkaan tot uitbarsting is gekomen, kunnen we het vulkanische grond noemen. En dan hoor ik je denken: Duitsland? Is dat ooit vulkanisch geweest? Jazeker! Ongeveer 400.000 miljoen jaar geleden was een deel van Zuidwest Duitsland een actieve vulkaan en tot op de dag van vandaag kom je nog kleine delen vulkanische grond tegen.
Maar let wel op: geen enkele vulkanische grond is hetzelfde. Er bestaan verschillende soorten vulkanen, lavastromen en uitbarstingen. Elke vulkaanuitbarsting zorgt dus voor een unieke bodemsamenstelling die de wijn zijn karakteristieke smaak geeft. Een unanieme definitie waaraan de bodem moet voldoen is er dus niet. Maar hoe kun je dan zeggen dat je ‘vulkanische wijn’ lekker vindt? Omdat er ook een aantal overeenkomsten zijn waaraan je een vulkanische wijn in smaak herkent.
Hoe smaken vulkanische wijnen?
Ondanks dat er grote verschillen zijn tussen vulkanische gebieden, zijn er een aantal kenmerken die alle vulkanische wijnen bezitten.
Aanraders van vulkanische bodem
Begin je al spontaan te watertanden van deze blog? Dan heb ik nog een paar aanraders voor je! Een paar maanden geleden organiseerde ik een proeverij met vulkanische wijnen. Hieronder een paar heerlijke wijnen die toen aan bod kwamen.
Riesling Vulkanstein, K.H. Schneider
Nahe, Duitsland
Karl Heinz Schneider houdt van slanke maar expressieve wijnen met veel mineraliteit. Dit kenmerkt zijn Schloss Böckelheim Vulkanstein Riesling Porphyr. Schneider omschrijft de wijn als volgt: intens geel fruitaroma, licht rokerige mineraliteit en gekenmerkt door zwart vulkanisch gesteente. Heerlijk!
Te bestellen bij lekkersapje.nl voor €16,95.
Assyrtiko, Estate Argyros
Santorini, Griekenland
Ondanks dat deze wijngaard al meer dan honderd jaar oud is (opgericht in 1903), richt de 4e generatie wijnmaker Mattheos Argyros zich op de toekomst: herplanten, vernieuwen en het bouwen van een nieuwe wijnmakerij. Argyros bezit 120 hectare wijngaard met ongeënte pre-phylloxera wijnstokken, waaronder de oudste wijnstokken van het eiland (200+ jaar oud).
Assyrtiko is het erfgoed van Santorini. Deze unieke druif combineert elegantie, finesse en mineraliteit. De Assyrtiko van Argyros is 100% handgeplukt en gefermenteerd in RVS. De wijn wordt gekenmerkt door citrusvruchten, limoengras en steen.
Gekocht bij Ton Overmars voor €23,50.
Etna Rosso, Tenute delle Terre Nere
Sicilië, Italië
Op de noordelijke hellingen van de legendarische vulkaan Etna ligt het prachtige wijngoed van Marco de Grazia: Tenuta delle Terre Nere. Letterlijk vertaald het wijngoed van de zwarte aarde, een eervolle verwijzing naar de kleur van de vulkanische ondergrond waarop de druivenstokken staan aangeplant.
De dertig hectare wijngaard van dit biologisch werkende wijnbedrijf liggen tussen de 600 en 1000 meter hoogte. De ondergrond bestaat uit verschillende typen vulkanische gesteenten, zoals bijvoorbeeld vulkanische as, basaltische keien en kiezels. Deze zwarte vulkanische ondergrond geeft de wijnen een uniek karakter en een heerlijke mineraliteit mee.
Door het bijzondere en unieke microklimaat en terroir van het wijngoed, wordt Tenuta delle Terre Nere door Marco de Grazia ook wel liefkozend “het eiland op het eiland” genoemd.
Gekocht bij Vindict wijnen voor €17,95.
Taurasi Macchia dei Goti, Antonio Caggiano
Campania, Italië
Voormalig fotograaf Antonio Caggiano verzamelde na de aardbeving van 1980 in Avellino genoeg weggegooid ‘puin’ om een indrukwekkende, museumachtige, wijnkelder te bouwen in Taurasi. Hij huurde de gevierde wijnmaker Luigi Moio in die ervoor zorgde dat Antonio Caggiano een gevestigde naam werd in Taurasi.
Taurasi Macchia dei Goti is één van de meest authentieke en expressieve taurasi’s van de gehele appellatie. Het is een stevige rode wijn met veel tannines, een vleugje kruiden en smaken van rood fruit en tabak. In 2015 werd de Macchia dei Goti 2010 door de Gambero Rosso verkozen tot Wijn van het Jaar.
Te bestellen bij grandcruwijnen.nl voor €35,95.
Bonus tip!
Op vakantie in Soave vorige maand dronk ik ook een heerlijke Soave van vulkanische bodem, dit is ook zeker een aanrader!
Campo Vulcano, I Campi
Soave, Italië
Intense wijn met fruitige smaken zoals perzik, appel en sinaasappel. Toch heeft de wijn een heerlijke (vulkanische) frisheid. De Campo Vulcano wint veel prijzen: in de afgelopen 10 jaar heeft hij 9 keer een tre bicchieri gewonnen in de Gambero Rosso. Zeker een keer proeven dus!
Te koop voor €14,99 bij ‘t Wijnstraatje in Utrecht.
Heb jij nog tips voor mij?
Mis je een vulkanische wijn die ik zeker weten een keer moet drinken? Of wil je graag nog meer weten over vulkanische wijnen? Laat het me dan weten in een reactie hieronder!
Een MUST DRINK: Frank Cornelissen.
https://wildewijnen.nl/wijnmakers/frank-cornelissen/
Nooit in mijn leven zulke gekke, geniale wijn gedronken!!
Klinkt goed! Ik ken hem wel maar nog nooit een wijn van gedronken. Ga hem gauw op m’n verlanglijstje zetten!